Ortayaşın üzerindekiler çalı süpürge ile mutlaka tanışmıştır. Bir zamanlar evin en temel temizlik aracı olan bu süpürgeler gelişen teknoloji karşısında yenik düşse de kullanım alanları hâlâ var.
Binbir emekle üretiliyor, 50 liraya satılıyor
Elektrikli süpürgelerin henüz yaygınlaşmadığı dönemde evlerde temizlik için kullanılan çalı süpürgeleri hâlâ kullananlar var.
Teknolojiye direniyor
Sakarya’daki az sayıda usta tarafından üretilen coğrafi işaretli ot süpürgeler, adeta teknolojiye direniyor. Ot süpürgeler, teknolojinin gelişmesiyle popülaritesi artan elektrikli süpürgelerle mücadele ediyor.
Süpürgecilik, diğer el emeği mesleklerde olduğu gibi adeta can çekişiyor.
Tanesi 50 lira
Coğrafi işarete sahip olan veu sta ellerde binbir emekle üretilen süpürgeler, 50 liradan alıcı buluyor.
Süpürgecilik onlara babalarından miras kaldı
Türkiye’nin önemli süpürge üretim merkezlerinden olan Sakarya’da ise az sayıda süpürgeci, babalarından öğrendikleri yöntemle üretimlerini devam ettiriyor.
Çırak yok
Ayakta kalma mücadelesi veren meslekte ustalar yetiştirecek çırak olmayınca kendilerini son durak olarak görüyor.
Birçok aşaması var
Süpürge otunun hasadı, temizlenmesi, kükürtle kurutulması, belirli bir boy haline getirilmesi, tek tek ayrılması, taslak haline getirilmesi, tutma yerinin yapılması ve dikiş atılması gibi birçok meşakkatli aşamadan geçen süpürgeler, ustaların dokunuşlarından sonra tam bir süpürge halini alarak, ülkenin birçok şehrine ve yurt dışına gönderiliyor.
“Mahalle ismine dönüşmemek için direniyoruz”
Bilal Babacan, “Mesleğimiz teknoloji karşısında mutlaka gerileyecektir, bunu kabul ediyoruz ama el emeği süpürgenin kullanıldığı önemli yerler var. Örneğin şu anda Almanya, Hollanda, Fransa, İngiltere, Belçika’ya süpürge satıyoruz. Sakarya’da 5-6 değişik mahalle isimleri var, bunlar Yağcılar, Tığcılar, Papuççular gibi. Bunlar geçmişte meslek olup şimdilerde mahalle ismi olarak yaşamakta. Biz de bir mahalle ismine dönüşmemek için direniyoruz. Yetkililerden bizim ürettiğimiz ürünleri alarak kullanmalarını istiyoruz. Bu şekilde de ayakta kalırız.” dedi.
“Çocuklarımızı bu meslekle büyüttük”
Süpürgecilikten geçimini sağlayan Mustafa Şahin, “Bu meslekte eleman yok, kayıtlı sayı olarak da az. Biz de üzülüyoruz ama yapacak bir şey yok. Çocukluğumuzdan beri bu meslekteyiz, ne yaptıysak buradan yaptık. Çocuklarımızı bununla büyüttük, emekli de olduk.” diye konuştu.
“Türkiye’de tek coğrafi işaretli süpürge”
İHA’nın haberine göre, gelişen teknolojiye karşı direndiklerini vurgulayan Sakarya Süpürgeciler Sitesi Başkanı Nuri Köseoğlu, “Teknoloji gelişti, tabii evlere kalebodur ve fayans da girince biz biraz evlerden dışarıya çıkarıldık. Bu süpürgenin Türkiye’de kabul görmesi için coğrafi işaret ve Sakarya süpürge tescili başvurusunda bulunduk, kabul gördü. Sıfır atık olduğu ve toprağa karıştığı için son zamanlarda Avrupa’dan bize talep var ama Türkiye’den de bize talep olmasını bekliyoruz. Coğrafi işaretini aldık ama hâlâ daha geri dönüş olmadı. Şu an Türkiye’de tek coğrafi işaretli süpürge. Maliyeti gayet uygun.
Bizden 28-35 liraya çıkıyor
Bizden çıkışı 28 ile 35 arası ve komisyoncunun aldığı parayla da yaklaşık 50 liraya alıcı buluyor. Bunun 1 yıl garanti ömrü var. Şu anki şartlarda pahalı bir ürün de değil.” ifadelerini kullandı.